Język ukraiński
Foraj Kuzoj el Ukrainio |
Genealogia retejo |
||
Język ukraiński |
Inne określenia:
język rusiński (Ruthenisch, Ruthenian)
język małoruski (Kleinrussisch)
Oficjalny język Ukrainy, należący do grupy języków słowiańskich. Posługuje się nim na co dzień ponad 40 milionów osób na Ukrainie i w sąsiednich krajach, gdzie zamieszkują liczne mniejszości ukraińskie. Dzieli się na trzy zespoły dialektyczne: północny, południowo-zachodni i południowo-wschodni. Szereg cech ukraińskich znajdujemy już w XII wieku w zabytkach cerkiewno-słowiańskich. Język ukraiński zaczyna się rozwijać pod koniec 13 wieku w Księstwie Halicko-Wołyńskim. W czasach Wielkiego Księstwa Litewskiego spotyka się pewne powiązania między białoruskim i ukraińskim. Dalszy rozwój jezyka ukraińskiego następuje w XVI i XVII wieku, kiedy Ukraina stanowiła część Unii Polsko-Litewskiej. Ważnym pomnikiem języka ukraińskiego jest Peresopnyc’ke ävangeliä (1556-1561). Pierwsza drukowana książka w języku ukraińskim ukazała się w roku 1574 w drukarni Iwana Fedorowicza we Lwowie ( http://litopys.org.ua/ohdruk/ohd07.htm ). Współczesny język literacki powstał na przełomie XVIII i XIX w., głównie na bazie gwar naddnieprzańskich. W 1876 roku car Aleksander II zakazał używania języka ukraińskiego w prasie oraz zabronił importu publikacji w języku ukraińskim (dekret Ems). W tym samym czasie w Galicji język ukraiński był nauczany w szkołach i używany w urzędowych dokumentach. Obecnie, po latach prześladowań, język ukraiński szybko zdobywa należne mu miejsce wśród języków Europy.
Alfabet ukraiński (strona kodowa ISO-8859-5)
eo: ukraina alfabeto, cs: ukrajinská abeceda, de: das ukrainische Alphabet, en: the Ukrainian alphabet, fr: l’alphabet ukrainien, it: alfabeto ucraino
б |
в | г | ґ | д | е | є | ж | з | ї | и | й | к | л | м | н | о | п | р | с | т | у | ф | х | ц | ч | ш | щ | ъ | ь | ю | я | ||
Б | В | Г | Ґ | Д | Е | Є | Ж | З | Ї | И | Й | К | Л | М | Н | О | П | Р | С | Т | У | Ф | Х | Ц | Ч | Ш | Щ | Ъ | Ь | Ю | Я |
Do redagowania stron internetowych oraz korespondencji najlepiej używać kodowania unicode (UTF-8), z programami Windows XP, FrontPage 2002 (edytor html) i Outlook 6.0 (program pocztowy), lub nowszymi wersjami tych programów. Teksty napisane w unikodzie można poprawnie czytać już na komputerach z programem Windows 98. Unikod pozwala na używanie na tej samej stronie cyrylicy i wszystkich innych języków. Strony internetowe w języku ukraińskim mogą być redagowane w trzech rodzajach kodowania: unikod, cyrylica Windows lub cyrylica ISO-8859-5. Jeżeli Internet Explorer nie ustawi automatycznie odpowiedniego kodowania i pokazują się kwadraciki lub inne dziwne znaki należy samemu zmienić kodowanie (Widok – Kodowanie – wybieramy rodzaj kodowania)
Język ukraiński w Internecie
Słownik języka ukraińskiego http://lcorp.ulif.org.ua/dictua/ (Słownik ten podaje wszystkie formy deklinacji i koniugacji słów ukraińskich oraz frazeologię)
Słownik polsko-ukraiński http://www.slovnyk.org/cgi-bin/dic.cgi?if=en-us
Słownik angielsko-ukraiński http://lingresua.tripod.com/cgi-bin/onlinedic.pl
Słownik ukraińsko-angielski http://lingresua.tripod.com/cgi-bin/oluaen.pl
Український лінгвістичний портaл http://www.ulif.org.ua/ulif/sitemap/
Literatura ukraińska w Internecie
Pieśni ludowe i piosenki w języku ukraińskim http://pisnya.com.ua/
Поетікa http://poetry.uazone.net/
Werchowyna http://www.werchowyna.nazwa.pl/index.php?co=lista/lista.php
Historia Ukrainy w Internecie
Ізборник (Історія України IX-XVIII ст) http://litopys.org.ua/
Książki o Ukrainie w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej https://worsten.org/ukrainio/fontoj_ua/gcb_hm_ua.htm
Wyszukiwarki ukraińskie
Google UA http://www.google.com.ua/
wyszukiwarka „Meta“ http://meta.ua/ua/
wyszukiwarka „Sesna“ http://www.uazone.net/sesna/
Любіть Україну у сні й наяву, |
|
Володимир Сосюра (1898 – 1965) |